İlk Kez Mükellef Olanlar İçin Muhasebenin İşleyişi
10.02.22
By:
Serhat AYDIN
İş kurmayı planlayanlar için mali müşavirle çalışmak zorunludur. Mali müşavirler, iş yeri açılış işlemlerini tamamlar, vergi yükümlülüklerini açıklar ve muhasebe süreçlerini yönetir. Aylık KDV beyannamesi, stopaj beyannamesi

İlk Kez Mükellef Olanlar İçin Muhasebenin İşleyişi;
Eğer iş kurmayı veya iş yeri açmayı düşünüyorsanız, bir mali müşavirle çalışmanız zorunludur. Mali müşaviriniz, iş yeri açılış işlemlerinizi tamamlar, vergi yükümlülüklerinizi açıklar ve muhasebe süreçlerinizi doğru bir şekilde yönetir.
Aylık KDV Beyannamesi Nedir?
Her ay alış, satış ve giderlerinizin hesaplanması sonucunda, ödenecek KDV'niz varsa bu tutar belirlenir ve ödenir. Eğer ödenecek KDV bulunmuyorsa, yalnızca damga vergisi ödemeniz gerekir.
· Hiçbir alış veya satış yapılmasa dahi, KDV beyannamesi onaylandığında bir damga vergisi çıkar.
· Damga vergisi her yıl, devletin belirlediği yeniden değerleme oranına göre artar.
Aylık veya 3 Aylık Stopaj Beyannamesi
· Eğer işletmenizde bir çalışan varsa, stopaj beyannamesi aylık olarak hazırlanır. Çalışan yoksa genellikle 3 aylık stopaj beyannamesi düzenlenir.
· Stopaja tabi ödemeler:
o Kira bedelleri
o Çalışan maaşları
o Mali müşavirinize ödediğiniz ücret
o Diğer stopaj kapsamındaki ödemeler
Mali müşaviriniz bu ödemeleri hesaplar ve beyan eder.
3 Aylık Geçici Vergi Beyannamesi
Geçici vergi beyannameleri, 3’er aylık dönemler halinde hazırlanır ve aşağıdaki zamanlarda beyan edilip ödenir:
· Ocak, Şubat, Mart aylarına ait beyanname: Mayıs ayında
· Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait beyanname: Ağustos ayında
· Temmuz, Ağustos, Eylül aylarına ait beyanname: Kasım ayında
Bu dönemde oluşan kârınız, peşin olarak ödenir. Yıl sonunda (izleyen yılın Mart ayında) yıllık beyanname verilerek nihai kâr veya zararınız hesaplanır. Zarar durumunda dahi damga vergisi ödersiniz.
Yıllık Beyanname
Her yıl Mart ayında, işletmenizin kâr veya zarar durumu hesaplanarak beyan edilir. Bu beyanname, işletmenizin tüm yıl içerisindeki mali performansını ortaya koyar.
İşletmenizin yaptığı işe göre müşavirinizin onaylayacağı beyannameler artabilir.
İşçi Çalıştırmaya Başlama İşlemleri
Eğer ilk kez bir işçi çalıştırmayı düşünüyorsanız, mali müşaviriniz:
1. SGK iş yeri tescil işlemlerinizi yapar ve SGK dosyanızı açar.
2. Çalışanların işe giriş ve çıkış işlemlerini, aylık hizmet bildirgelerini düzenler ve elektronik ortamda onaylar.
İşverenin Sorumlulukları:
· Her işveren, çalışanlar için personel özlük dosyalarını işyerinde bulundurmak zorundadır.
· Personel özlük dosyasında bulunması gereken evraklar şunlardır:
o İş sözleşmesi
o Erkek çalışanlar için askerlik durumu belgesi
o 2 adet vesikalık fotoğraf
o Adli sicil kaydı
o Diploma fotokopisi
o Sağlık raporu
o İkametgâh belgesi
o Nüfus kayıt örneği
o Nüfus cüzdanı fotokopisi
o Kan grubu
Muhasebe ücretininim belirlenmesi, Mali müşavirlik hizmetleri için muhasebe ücreti, çeşitli faktörlere göre belirlenir.
Meslek Odası Tarifesi: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), her yıl bir asgari ücret tarifesi belirler. Bu tarife, mali müşavirlerin hizmet ücretleri için alt sınırı oluşturur.
1. Müşterinin İşletme Türü ve Büyüklüğü
· Şirket Türü: Limited şirket, anonim şirket, şahıs işletmesi, serbest meslek gibi farklı türe sahip işletmelerin muhasebe işlemleri farklı karmaşıklıklara sahiptir. Örneğin, bir anonim şirketin muhasebe işlemleri genellikle daha kapsamlıdır ve ücretleri daha yüksek olabilir.
· Çalışan Sayısı: İşletmede çalışan sayısı arttıkça, SGK işlemleri, bordrolama gibi işlemler artar ve maliyet de buna göre belirlenir.
· Ciro: Yüksek cirolu işletmelerde muhasebe işlemleri genellikle daha karmaşıktır.
2. Hizmetin Kapsamı
· Temel Muhasebe Hizmetleri: Genel muhasebe, defter tutma, vergi beyannamelerinin hazırlanması gibi standart hizmetler.
· Ekstra Hizmetler: Raporlama, bütçe hazırlama, finansal analiz, SGK işlemleri gibi ek hizmetler.
· Danışmanlık Hizmeti: Vergi planlaması, teşviklerden yararlanma gibi danışmanlık hizmetleri de eklenebilir.
3. Coğrafi Bölge
· Bulunduğunuz şehir ve bölge ücretlerde farklılık yaratabilir
4. Ücret Tarifesi
· Meslek Odası Tarifesi: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), her yıl bir asgari ücret tarifesi belirler. Bu tarife, mali müşavirlerin hizmet ücretleri için alt sınırı oluşturur.
· TÜRMOB’un belirlediği asgari ücret tarifesini inceleyerek minimum bedelleri öğrenebilirsiniz.
5. Defter Türü
· İşletme Hesabı Esasına Göre Defter: Genellikle küçük işletmelerin kullandığı defter türüdür, iş yükü nispeten azdır.
· Bilanço Esasına Göre Defter: Daha büyük ve karmaşık işlemlere sahip işletmelerde bu tür defter tutulur ve ücretler daha yüksek olabilir.
6. Fatura Adedi
· İşletmenin aylık kestiği ve aldığı fatura sayısı muhasebe işlemlerini etkiler. Çok fazla fatura işlem gören işletmelerde ücret artabilir.
Örnekler:
· İşletme ve Bilanço usulüne tabi, orta ölçekli bir işletme: Ciro, çalışan sayısı ve fatura adedine göre bir hesaplama yapılır.
· Büyük ölçekli, uluslararası işlem yapan bir işletme: Ekstra raporlama ve danışmanlık ücretleri de eklenir.
7. Sözleşme
· Müşteri ile mali müşavir arasında bir hizmet sözleşmesi yapılır. Bu sözleşmede hizmet kapsamı ve ödeme detayları belirtilir.
Eğer daha spesifik bir hesaplama veya detaylı tarife bilgisi isterseniz, TÜRMOB'un ücret tarifesini kontrol edebilirsiniz.
Son Makaleler
17.05.25
Şahıs Şirketi mi, Limited mi? 2025 Karşılaştırmalı Vergi ve Maliyet Analizi
Bu karar, sadece kurulum aşamasını değil; vergi yükümlülüklerinizi, SGK primlerinizi, muhasebe masraflarınızı ve işletmenizin dışarıdan algısını doğrudan etkiler. Bu yazıda, 2025 yılına göre hazırlanmış güncel bilgilerle iki şirket türünü karşılaştırmalı olarak ele alıyorum.
04.03.25
Şirket Kurmadan Önce Bilmeniz Gereken 7 Kritik Vergi ve SGK Detayı
İş kurma hayali kuran girişimcilerin en sık yaptığı hata, vergi ve SGK yükümlülüklerini kurulumdan sonra araştırmaktır. Ancak işin doğrusu, bu detaylara daha şirket kurmadan önce hâkim olmaktır. Çünkü vereceğiniz bazı kararlar (şirket türü, faaliyet alanı vb.) gelecekte ödeyeceğiniz vergileri ve SGK primlerini doğrudan etkiler.
26.02.25
Sosyal İçerik Üreticiliği ve Mobil Uygulama Geliştirme Kazançlarında Vergi İstisnası
"Dijital Ekonomide Vergi Avantajları ve Şartları"Gelişen dijital ekonomi, bireylerin internet ve mobil platformlar üzerinden gelir elde etmesini yaygınlaştırmıştır. Türkiye'de, Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen düzenlemeler ile