İlk Kez Mükellef Olanlar İçin Muhasebenin İşleyişi
06.01.25
By:
Serhat AYDIN
İlk kez mükellef olanlar için muhasebe süreci, iş yeri açılışıyla başlar ve vergi beyannameleri, SGK işlemleri, muhasebe hizmet ücretleri gibi konuları kapsar. KDV, stopaj ve geçici vergi beyannameleri belirli periyotlarla beyan edilir. Muhasebe ücreti, işletme türü, hizmet kapsamı ve fatura adedi gibi faktörlere göre belirlenir.

Eğer iş kurmayı veya iş yeri açmayı düşünüyorsanız, bir mali müşavirle çalışmanız zorunludur. Mali müşaviriniz, iş yeri açılış işlemlerinizi tamamlar, vergi yükümlülüklerinizi açıklar ve muhasebe süreçlerinizi doğru bir şekilde yönetir.
Aylık KDV Beyannamesi Nedir?
Her ay alış, satış ve giderlerinizin hesaplanması sonucunda, ödenecek KDV'niz varsa bu tutar belirlenir ve ödenir. Eğer ödenecek KDV bulunmuyorsa, yalnızca damga vergisi ödemeniz gerekir.
Hiçbir alış veya satış yapılmasa dahi, KDV beyannamesi onaylandığında bir damga vergisi çıkar.
Damga vergisi her yıl, devletin belirlediği yeniden değerleme oranına göre artar.
Aylık veya 3 Aylık Stopaj Beyannamesi
Eğer işletmenizde bir çalışan varsa, stopaj beyannamesi aylık olarak hazırlanır. Çalışan yoksa genellikle 3 aylık stopaj beyannamesi düzenlenir.
Stopaja tabi ödemeler:Kira bedelleri
Çalışan maaşları
Mali müşavirinize ödediğiniz ücret
Diğer stopaj kapsamındaki ödemeler
Mali müşaviriniz bu ödemeleri hesaplar ve beyan eder.
3 Aylık Geçici Vergi Beyannamesi
Geçici vergi beyannameleri, 3’er aylık dönemler halinde hazırlanır ve aşağıdaki zamanlarda beyan edilip ödenir:
Ocak, Şubat, Mart aylarına ait beyanname: Mayıs ayında
Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait beyanname: Ağustos ayında
Temmuz, Ağustos, Eylül aylarına ait beyanname: Kasım ayında
Bu dönemde oluşan kârınız, peşin olarak ödenir. Yıl sonunda (izleyen yılın Mart ayında) yıllık beyanname verilerek nihai kâr veya zararınız hesaplanır. Zarar durumunda dahi damga vergisi ödersiniz.
Yıllık Beyanname
Her yıl Mart ayında, işletmenizin kâr veya zarar durumu hesaplanarak beyan edilir. Bu beyanname, işletmenizin tüm yıl içerisindeki mali performansını ortaya koyar.
İşletmenizin yaptığı işe göre müşavirinizin onaylayacağı beyannameler artabilir.
İşçi Çalıştırmaya Başlama İşlemleri
Eğer ilk kez bir işçi çalıştırmayı düşünüyorsanız, mali müşaviriniz:
SGK iş yeri tescil işlemlerinizi yapar ve SGK dosyanızı açar.
Çalışanların işe giriş ve çıkış işlemlerini, aylık hizmet bildirgelerini düzenler ve elektronik ortamda onaylar.
İşverenin Sorumlulukları:
Her işveren, çalışanlar için personel özlük dosyalarını işyerinde bulundurmak zorundadır.
Personel özlük dosyasında bulunması gereken evraklar şunlardır:İş sözleşmesi
Erkek çalışanlar için askerlik durumu belgesi
2 adet vesikalık fotoğraf
Adli sicil kaydı
Diploma fotokopisi
Sağlık raporu
İkametgâh belgesi
Nüfus kayıt örneği
Nüfus cüzdanı fotokopisi
Kan grubu
Muhasebe ücretininim belirlenmesi, Mali müşavirlik hizmetleri için muhasebe ücreti, çeşitli faktörlere göre belirlenir.
Meslek Odası Tarifesi: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), her yıl bir asgari ücret tarifesi belirler. Bu tarife, mali müşavirlerin hizmet ücretleri için alt sınırı oluşturur.
1. Müşterinin İşletme Türü ve Büyüklüğü
Şirket Türü: Limited şirket, anonim şirket, şahıs işletmesi, serbest meslek gibi farklı türe sahip işletmelerin muhasebe işlemleri farklı karmaşıklıklara sahiptir. Örneğin, bir anonim şirketin muhasebe işlemleri genellikle daha kapsamlıdır ve ücretleri daha yüksek olabilir.
Çalışan Sayısı: İşletmede çalışan sayısı arttıkça, SGK işlemleri, bordrolama gibi işlemler artar ve maliyet de buna göre belirlenir.
Ciro: Yüksek cirolu işletmelerde muhasebe işlemleri genellikle daha karmaşıktır.
2. Hizmetin Kapsamı
Temel Muhasebe Hizmetleri: Genel muhasebe, defter tutma, vergi beyannamelerinin hazırlanması gibi standart hizmetler.
Ekstra Hizmetler: Raporlama, bütçe hazırlama, finansal analiz, SGK işlemleri gibi ek hizmetler.
Danışmanlık Hizmeti: Vergi planlaması, teşviklerden yararlanma gibi danışmanlık hizmetleri de eklenebilir.
3. Coğrafi Bölge
Bulunduğunuz şehir ve bölge ücretlerde farklılık yaratabilir
4. Ücret Tarifesi
Meslek Odası Tarifesi: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), her yıl bir asgari ücret tarifesi belirler. Bu tarife, mali müşavirlerin hizmet ücretleri için alt sınırı oluşturur.
TÜRMOB’un belirlediği asgari ücret tarifesini inceleyerek minimum bedelleri öğrenebilirsiniz.
5. Defter Türü
İşletme Hesabı Esasına Göre Defter: Genellikle küçük işletmelerin kullandığı defter türüdür, iş yükü nispeten azdır.
Bilanço Esasına Göre Defter: Daha büyük ve karmaşık işlemlere sahip işletmelerde bu tür defter tutulur ve ücretler daha yüksek olabilir.
6. Fatura Adedi
İşletmenin aylık kestiği ve aldığı fatura sayısı muhasebe işlemlerini etkiler. Çok fazla fatura işlem gören işletmelerde ücret artabilir.
Örnekler:
İşletme ve Bilanço usulüne tabi, orta ölçekli bir işletme: Ciro, çalışan sayısı ve fatura adedine göre bir hesaplama yapılır.
Büyük ölçekli, uluslararası işlem yapan bir işletme: Ekstra raporlama ve danışmanlık ücretleri de eklenir.
7. Sözleşme
Müşteri ile mali müşavir arasında bir hizmet sözleşmesi yapılır. Bu sözleşmede hizmet kapsamı ve ödeme detayları belirtilir.
Eğer daha spesifik bir hesaplama veya detaylı tarife bilgisi isterseniz, TÜRMOB'un ücret tarifesini kontrol edebilirsiniz.
Son Makaleler
26.02.25
Sosyal İçerik Üreticiliği ve Mobil Uygulama Geliştirme Kazançlarında Vergi İstisnası
"Dijital Ekonomide Vergi Avantajları ve Şartları"Gelişen dijital ekonomi, bireylerin internet ve mobil platformlar üzerinden gelir elde etmesini yaygınlaştırmıştır. Türkiye'de, Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen düzenlemeler ile
06.01.25
İlk Kez Mükellef Olanlar İçin Muhasebenin İşleyişi
İlk kez mükellef olanlar için muhasebe süreci, iş yeri açılışıyla başlar ve vergi beyannameleri, SGK işlemleri, muhasebe hizmet ücretleri gibi konuları kapsar. KDV, stopaj ve geçici vergi beyannameleri belirli periyotlarla beyan edilir. Muhasebe ücreti, işletme türü, hizmet kapsamı ve fatura adedi gibi faktörlere göre belirlenir.